27 Haziran 2010 Pazar

S60 (SYMBİAN) TELEFONLAR


2002′den beri S60 akilli telefon kullaniyorum. Nokia 7650 ile baslayan macera sirasiyla 3650, NGage QD ve 6630‘la devam etti. Isim geregi o dönem sürekli yeni telefonlarin elimden geçtigini de düsünürsek burada adi geçmeyen modellerden de iskaladigim olmadi.

“S60 nedir?” diyenlere bir cevap vererek baslayim: S60, eski adiyla Series 60, Symbian OS tabanli bir akilli telefon isletim sistemi(teknik olarak aslinda bir arayüz ama böyle tanimlamak daha kolay) olup UIQ, Windows Mobile, PalmOS ve Linux‘un tepesinde yer alir. Özellikle cep telefonlarinin yarisinin Nokia, bunlarin da renklilerinin neredeyse yarisinin S60 çalistirdigini düsünürsek ne kadar yaygin oldugunu farkedeceksiniz.

Cep telefonu isletim sistemi konusundan bahsederken belirtmem lazim: is PC‘lerdekinden biraz farkli. Mesela yeni bir isletim sistemi kuramiyorsunuz, kursaniz da buna kimse destek vermiyor. Zaten bu cep telefonu isletim sistemlerinin yeni versiyonunu gidip satin da alamiyorsunuz, üretici tarafindan yüklenmis olarak geliyorlar. Akilli telefonlarda yeni isletim sistemi kurmanin karsiligi “firmware update“. Zaman içinde hatalarindan arindirilan yeni yazilimin adi “firmware“. Yapilan isleme ise “flashing” deniyor. En çok sorulan sorulardan biri: hayir bunu evde yapamiyorsunuz, sadece yetkili teknik servislerce yapiliyor ve genellikle özel donanim gerektiriyor. Tamam bazi istisnai cihazlar yok degilse de(örnegin P900, Siemens SX1, Motorola MPx200) S60 dünyasi henüz Internet veya bilgisayarinizi kullanarak güncellemeyi desteklemiyor, gelecekte insallah.

S60 ve benzeri cep telefonu isletim sistemleri, PC‘nizde yüklü isletim sistemlerinden çok da farkli degil. Ayni anda pek çok uygulama çalistirip “multitasking” yapiyorlar, farkli donanim bilesenlerine destek veriyorlar, zevkinize göre program kurmaniz ve bu sekilde telefonunuzun kutudan çiktiginda yapamadigi çesitli islevleri yapmasini saglayabiliyorsunuz. En çok benzedikleri yer heralde oyunlar: en yeni cep telefonu oyunlari bundan 5-6 yil öncesinin hit oyunlarini teknolojik olarak geçtmis durumda ve büyük oyun sirketleri her yeni oyunun bir de cep telefonu versiyonunu yapiyor, tabi daha kisitli olarak.

Su ana kadar PC’nizdeki isletim sisteminden farklarina ve ortak yönlerine degindim. Biraz da S60‘in geçmisinden bahsedeyim. Bundan 3 yil önce bir elin parmaklarini bulmazken S60 telefon varken bugün sadece S60 telefon üreten marka sayisi 5: Nokia, Siemens, Samsung, Sendo ve Lenovo. Henüz ürün duyurmadiysa da S60 lisansi alan bir diger firma da LG. Toplam S60 telefon sayisi ise 40in üzerinde.

Böyle olunca yazilim gelistireni de çok olan S60, yüzlerce uygulama ve oyunla akilli telefonlar arasinda en genis yazilim arsivi de S60‘ta diyebilirim, tabi PalmOS kullanan Treo‘lari saymazsak.

S60‘la ilgili bir soru isareti de “Symbian OS 6.1, 7.0s, 8.1, 9′da ne? Ne bu rakamlar? Illa en yenisini mi almali?” soru cümlelerinin sonunda. Bunu bir yandan S60‘in jenerasyonlarindan bahsederek açiklayayim.

Ilk S60 telefon olan Nokia 7650 pek çok açidan ilkti. Örnegin hafiza karti, bluetooth ses profili, MIDI çalamayan Java uygulama yöneticisi gibi eksiklerle Symbian OS 6.1 tabanli Series 60 v0.9 kullaniyordu. Bu cihaza halen sahip olanlar varsa bilmeleri lazim: o günden bugüne S60 çok degisti.

Hemen ardindan gelen v1.0, iste bu eksikleri bir miktar olsun çözdü. O zamanki adiyla SmartPhone 2002‘ye göre halen yetersiz yanlari olmasi açigini Nokia‘nin marka bilinirligi ile kapatiyordu. Ilk adim olarak yeterince eskimis olan Symbian OS 6.1 çekirdegini 7.0 ile degistirdi ve bu çekirdegi kullanan Nokia 6600 ile beraber S60 v2.0 ceplerimize girdi. Getiriler daha çok kapagin altinda olduysa da görünen yenilikler tema destegi, kullanilabilirlik açisindan daha iyi bir arayüz, MIDP 2.0, Push To Talk(PoC), EDGE ve tabii ki daha çok model oldu. Nokia 2003′te ilk EDGE destekli S60 telefon olan Nokia 6620‘yi sadece Amerika‘da satarak daha önce uzun süre ihmal ettigi bu bölgede de iddiali olacagini gösterdi.

Eski sürümden aldigi dersleri uygulamaya çok iyi döken Nokia’nin en uzun ve yaygin sürümü de bu oldu: Nokia 6600‘la baslayan S60 v2.0 ailesi, Nokia‘nin Feature Pack adi verdigi eklentilerle bir sonraki büyük adimi olan Nokia 6630‘a kadar 5 model daha çikardi. Özellikle Nokia 6260 bu dönemin en ilginç modeli oldu.

Bir sonraki büyük adim demistim. Iste bu noktada Feature Pack 2 ile gelen Nokia 6630, 3G radyo destegi sunarken ilk defa(ve bence çok geç) stereo ses destegini de beraberinde getirdi. Isletim sistemi de daha güncel olan Symbian OS v8.0 oldu. Daha önceki cihazlardan çok daha hizli bir islemcisi olan Nokia 6630‘u teknolojik olarak geçen bir model geçtigimiz günlerde piyasaya sürülen Nokia 3250‘ye kadar da olmadi. Arada çikan Nokia 6680, 6681, 6682 ve N70 teknolojik olarak ciddi adimlar degildi. Tek artilari Active Standby adli günün özetini telefonun ana ekraninda listeleyen bir yazilimdi. Soranlara cevabim olsun: iste bu yüzden halen Nokia 6630 kullaniyorum.
Bugün baktigimizda ilk S60 akilli telefon Nokia 7650‘den bu yana iki önemli adim atildi S60 için: ilk S60 v2 telefon olan Nokia 6600 ve ilk 3G S60 v2 telefon olan Nokia 6630. S60′in bir sonraki kilometre tasi ise henüz hangi telefon olacagi kesin olmasa da Nokia N80 ya da Nokia N90 olacak.

Son olarak bir konuya daha degineyim: yeni S60‘la neler geliyor? Öncelikle ilk kez bir S60 sürümü eski sürümlerle uyumlu degil. Bunun pek çok teknik sebebi varsa da kisaca basta Symbian OS 9‘la gelen yeni mimari özellikler ve Nokia N90‘la açilan yoldan ilerleyen yüksek çözünürlüklü ekranlar geliyor. Hazir ekran demisken: artik S60 telefonlar en az 240×320 pixel’lik ekrana, yani neredeyse 4 kat fazla görüntüyü tek ekranda gösterme imkanina sahip. Bunun yaninda artik miniSD destekli cihazlar kapida: bu da daha yüksek veri erisim hizlari demek. Sabit disk kullananan modeller de ilk defa bu yeni sürümle aileye katiliyor, bu da bir diger yenilik. Modellerin çogunlugu WiFi destegi sunacak ve bunlarin hepsi VoIP istemcilerle donatilmis. Sormadan cevap vereyim: evet, cep telefonunuzdan Skype ve benzeri VoIP uygulamalariyla telefon görüsmesi yapmak çok yakinda mümkün olacak.
Daha bitmedi :-) WiFi, sabit disk, VoIP derken farkli formlarda cihazlar ve uzun süredir Nokia‘dan beklenen BlackBerry alternatifi de yolda. Ayrica belki ilk nesil cihazlarda olmasa da kendini Internet üzerinden güncelleme seçenegi de yine bu jenerasyonun bir parçasi olacak gibi. Yatay ekran destegi ve 90 derece dönebilen arayüz, büyük ekranin nimetlerinden sonuna kadar faydalanacak DVB-H yani dijital TV yayini izleme imkani, daha iyi bluetooth klavye destegi, OMA DRM 2.0 ile içerik koruma teknolojisi ve MacOSX‘in efsanevi tarayicisi Safari‘nin motorunu kullanan yeni S60 web tarayicisi kayda deger diger yenilikler. Henüz ne zaman gelecegi ve hangi cihazlari destekleyecegi belli olmadiysa da Microsoft Activesync ile daha da iyi senkronizasyon da cabasi. S60 kullanicilari telefonlarini yenileyecekleri zaman bu artilari göz ardi etmese iyi olur.

Son olarak da “Hangi S60 telefon?” sorusuna bir cevap vereyim: Nokia 6630. Bütçenizi fazla zorlamayacak bu telefon, bir MP3 player ve ortalama üstü bir dijital fotograf makinesi olmanin yani sira yeterli miktarda oyun ve uygulama destegine de sahip. Tüm S60 telefonlar gibi harika bir dijital asistan olmasi da cabasi. Senkronizasyon konusunda PC Suite oldukça mesafe katetti ve bu telefonla beraber Outlook‘u kullanmak öncekilere göre çok daha pratik. Kisaca “en iyi fiyat/performans orani” Nokia 6630′da.
Elbette tek modelle kalmayacagim. Alternatifler:

Biraz daha fazlasina Nokia 6681 de alabilirsiniz, onun artilari ortada: çok ise yaramasa da hiç yoktan iyi bir LED flash, daha sik tasarim(göreceli) ve daha yeni arayüz.
Bütçe kisiti olmayanlar için kisa bir süre daha Nokia N90‘dan iyisi olmayacak. Kamerasi ve ekrani göz doldursa da titresiminin olmamasi ve çok büyük olmasiyla pek çok aliciyi korkutuyor.
Ille de müzik diyenler: Nokia N91 çikana kadar Nokia 3250 en iyi seçenek. S60 v3.0 serisinin ilk örnegi oldu ve bu da tek eksisi. Yeni bir model olmasinin etkisiyle degerinin üzerinde satildigini unutmayin sadece.
Bir de Samsung ve kayar kapak sevenler için: Samsung D720. Her ne kadar S60 v2.0 ve Symbian OS 7.0 tabanli olsa da(bkz. yukaridaki açiklamalarim) konusan-bagimsiz sesli kumanda yazilimi, ekolayzirli mp3 çalar, ufak, sik ve farkli bir S60 telefon olmasi ve Nokia N80 gelene kadar tek kayar kapakli S60 telefon olmasiyla ilgi çekici.
Öneriler de bittigine göre artik biraz dinlenebilirim :-) Aktarmaya çalistigim bilgiler, yeni bir Nokia S60 telefon alirken muhakkak göz önünde bulundurmaniz gereken noktalar. Zevkiniz dogrultusunda kendinize en uygun modeli seçmenize yardimi dokunacagini umuyorum. S60‘in en güzel yani da bu zaten: herkese göre bir S60 var. Klise de olsa sormadan edemeyecegim: sizin S60‘iniz hangisi ve neden?

ALINTIDIR.........

Hiç yorum yok: